Hordhac
Gaas (Gastritis) waa cudur caloosha ku dhaca oo sababa barar iyo murux/xoqonka xuubka caloosha. Waa xanuun keeni kara raaxo-darro iyo xanuun caloosha ah, waxaana sababi kara cunto aan habbooneyn, daawooyinka qaarkood, infekshannada, ama walwalka.
AI ayaa lagu sameeyay sawirka
Waa Maxay Gaaska (Gastritis)?
Gaas waxaa lagu gartaa bararka xuubka caloosha oo ay keento:
Aashitada caloosha oo badan.
Infekshannada bakteeriyada (H. pylori).
Daawooyinka sida Aspirin iyo NSAIDs.
Cuntooyinka dhibaatada keena sida qaxwada, cuntooyinka kulul, iyo sigaar cabista.
Noocyada Gaaska
Gaas Degdeg ah (Acute Gastritis): Si kedis ah ayuu u dhacaa, waxaana sababi kara infekshanno ama daawooyinka qaarkood.
Gaas Joogto ah (Chronic Gastritis): Waa xanuun muddo dheer socon kara, sababtiisana waxay noqon kartaa infekshanka H. pylori ama cudurada difaaca jirka (autoimmune diseases).
Calaamadaha Gaaska
Calaamadaha gaaska way kala duwanaan karaan qofba qof, balse kuwa ugu caansan waa:
Xanuun gubanaya oo ku dhaca caloosha.
Lallabbo (naxuus) ama matag.
Calool barar iyo gaaska oo badan.
Aashitada caloosha (dureeri).
Dheefshiidka oo xumaada (dyspepsia).
Saxaro madow ama dhiig leh (haddii ay xaaladdu sii xumaato).
Goorma Loo Baahan Yahay in Dhakhtar La Arko?
Haddii aad dareento xanuun daran oo caloosha ah.
Haddii aad matagto dhiig.
Haddii miisaankaagu si lama filaan ah hoos ugu dhaco.
AI ayaa lagu sameeyay sawirka
Sida Loo Baaro Gaaska
Dhakhaatiirtu waxay gaaska ku ogaadaan iyagoo adeegsanaya in: lagu wareesto waxa aad ka cabaneesid, baaritaano laguu diro, iyo tijaabooyin caafimaad.
Baaritaannada Caadiga ah ee Lagu Ogaado Gaaska:
Endoscopy: Kamarad yar ayaa lagu dhex gelinayaa caloosha si loo fiiriyo hadii uu jiro barar.
Baaritaanka H. pylori: ayada oo labaarayo: neefta, saxarada, ama dhiigga si loo hubiyo infekshanka H. pylori.
Baaritaanka Dhiigga: Si loo hubiyo haddii jirka uu qabo dhiig yari (anemia).
Baaritaanka Saxarada: Lagu ogaanayo dhiig qarsoon (occult blood).
Daawooyinka Lagu Maareeyo Gaaska
Daawooyinkan ayaa kaa caawin kara yareynta xanuunka gaaska.
Daawooyinka Caadiga ah ee Gaaska:
Proton Pump Inhibitors (PPIs): Waxay yaraynayaan aashitada caloosha (e.g., Omeprazole, Lansoprazole).
H2 Blockers: Waxay hoos u dhigaan aashitada caloosha (e.g., Ranitidine, Famotidine).
Antacids: Waxay yareeyaan aashitada caloosha si degdeg ah (e.g., Aluminium Hydroxide, Magnesium Hydroxide).
Antibiotics: Waxaa loo isticmaalaa infekshanka H. pylori (e.g., Amoxicillin, Clarithromycin).
Daawooyinka ilaalinaya xuubka caloosha: (e.g., Sucralfate, Misoprostol).
⚠️ Fiiro Gaar ah: Haddii aad isticmaasho daawooyin, kala tasho dhakhtarkaaga si aad u ogaato nooca saxda ah. sidoo kale hadii aad sooman tahay fiiri macaluumaadkaa ku saabsan gaaska iyo xiliga soonka.
AI ayaa lagu sameeyay sawirka (waxna lagu daray)
Sida Loo Hortago Gaaska
Si aad uga hortagto gaaska inta aad sooman tahay, raac tilmaamahan:
Isbedel ku samee cunto cunidaada:
Cun cunto yar laakiin kala qaybi si calooshu u nasto.
Cab biyo badan maalin kasta.
Cun cuntooyinka caloosha u roon sida khudaarta, miraha, iyo badarka.
Ka fogow cuntooyinka keeni kara gaaska:
Cuntooyinka kulul (basbaaska leh).
Cuntooyinka dhanaanka ah (liin, tamato, iwm.).
Cabitaanada kafeynta leh (shaah, qaxwo, cabitaanada sonkorta leh).
Cuntooyinka shiilan iyo dufanka leh.
Cabitaanada aashitada leh (sida Coke, Fanta, iwm.).
Ha cunin cunto badan hal mar, si dheefshiidku u hagaago.
Tilmaamo kale:
Ka fogow in aad jiifto markiiba cunto kadib.
Jooji sigaar cabista.
Yaree walwalka iyo walbahaarka.
Gunaanad
Gaas waa xanuun caadi ah oo saameyn kara qof kasta. Si looga hortago ama loo yareeyo, waxaa muhiim ah in la cuno cunto caafimaad leh, la iska ilaaliyo cuntooyinka waxyeellada leh, lana qaato daawada saxda ah haddii loo baahdo. Haddii calaamadaha sii xumaadaan, la xiriir dhakhtar si lagu siiyo daaweyn habboon.
